Sa*ki
|
|
« poslato: Februar 16, 2007, 12:14:24 » |
|
Kotor je grad na obali Bokokotorskog zaliva u Crnoj Gori. Grad ima oko 2.000 stanovnika, a opština Kotor 23.481 stanovnika (2003).
Stara mediteranska kotorska luka, okružena impresivnim gradskim zidinama, je vrlo dobro sačuvana i pod zaštitom je UNESKO-a, kao svetska kulturna baština. Između 1420-1797 Kotor je sa okolinom pripadao Veneciji pa je venecijanski uticaj ostavio trag na gradskoj arhitekturi. Kotorski zaliv (Boka Kotorska) jedan je od najdubljih i najdužih zaliva na Jadranskom moru pa se često naziva najjužnijim fjordom Evrope. U stvari, to je potopljeni kanjon reke. Litice Orjena i Lovćena koje natkriljuju grad predstavljaju jedan od najveličanstevnijih predela na Mediteranu.
Poslednjih godina sve je veći broj turista koje privlače kako prirodna lepota Boke Kotorske tako i sam stari kotorski grad.
Kotor je prvi put bio naseljen u vreme antičkog Rima, kada je bio poznat kao Acruvium i bio deo rimske provincije Dalmacije. Ascrivium ili Ascruvium prvi put se pominje 168. pne..
Kotor je bio utvrđen još od ranog srednjeg veka, kada je imperator Justinijan I sazidao tvrđavu iznad Ascrivium-a 535, posle proterivanja Gota, a drugi grad je verovatno sazidao Konstantin Porfirogenit u 10. veku na visijama iznad grada. Grad su 840. poharali Saraceni.
Godine 1002. opljačkali su ga Bugari, a kasnije ga je makedonski car Samuilo predao Srbiji, ali je grad, pod zaštitom Srbije, a u savezu s Dubrovnikom, sačuvao nedirnutim svoje republikanske institucije, i svoje pravo da zaključuje ugovore i učestvuje u ratu. U to vreme on je već bio episkopsko sedište a u 13. veku su ustanovljeni dominikanski i franjevački manastiri da spreče širenje bogumilstva
U 14. veku trgovina grada Cattaro, kako je tada zvan, konkurisala je dubrovačkoj i izazivala zavist Venecije. Treba spomenuti da je grad Kotor imao statut iz 1301. godine, kojim se dokazuje da je uvijek imao status grada. Za vrijeme dinastije Nemanjića, Kotor je uživao veliku autonomiju i povlastice. Pad Srbije 1389. ostavo je grad bez zaštite, i pošto je naizmenice padao u ruke Mlečana i Mađara, konačno je 1420. došao pod mletačku vlast.
Kotor su opsađivali i Turci 1538. i 1657, posećivala ga kuga 1572, a gotovo je uništen u zemljotresima 1563 i 1667. Po Sporazumu iz Kampo Fromija iz 1797. prešao je u ruke Austrije; ali je 1805, po sporazumu iz Presburga, dodeljen Italiji, da bi konačno postao deo francuskog carstva 1810.
Godine 1814, grad je vraćen Austriji posle Bečkog kongresa. Pokušaj prisilnog regrutovanja stanovništva, napušten 1869, ali uspešan 1881, izazvao je dve kratkotraje pobune među Krivošijama na zapadnoj strani planine Orjena, za koje vreme je Kotor bio sedište austrijskog štaba.
U Prvom svetskom ratu Kotor je bio poprište žestokih borbi između Crne Gore i Austro-Ugarske. Posle 1918. Kotor je postao deo Jugoslavije, a posle 1945. deo tadašnje Socijalističke Republike Crne Gore u okviru socijalističke Jugoslavije.
Do početka 20. veka Hrvati su u Kotoru i drugim mestima Boke Kotorske činili većinu, dok su drugu veliku etničku grupu činili Srbi. U proteklom veku procenat Hrvata je u ovom području naglo opadao, tako da danas većinu stanovništva čine Crnogorci i Srbi.
15. april 1979. godine, Kotor je doživio užasan zemljotres... i ostali gradovi Crne Gore i cijele Jadranske Obale su pretrpili znatna oštećenja. Rekonstrukcija je trajala 10 godina, pa i više za određena važna zdanja: Katedrala Svetog Trifuna, Crkva Svetog Luke, Kneževa palata itd.
Smjesten u jedan od najlepsih zaliva svijeta, Kotor, grad trgovaca i cuvenih moreplovaca ima dosta toga da isprica. Stari grad Kotor je najbolje sacuvana srednjovekovna urbana sredina tipicna za gradove nastale u XII i XIV vijeku. Srednjovekovna arhitektura i mnogobrojni spomenici kulturnog nasledja uvrstili su Kotor u UNESCO - ov spisak "Svetske prirodne i kulturne bastine". Kroz citav grad prostiru se gradjevine, isprepletane ulicicama i trgovima. Na jednom od njih nalazi se i katedrala Sv. Tripuna spomenik romanskoj kulturi i jedan od prepoznatljivih simbola grada. Crkva Svetog Luke ( XIII vijek ), crkva Svete Ane (XII vijek) crkva Svete Marije (XIII vijek), crkva Gospe od zdravlja (XV vijek), Knezeva palata (XVII vijek), Napoleonovo pozoriste (XIX vijek) su samo dio bogate riznice Kotorske tradicije. Karnevali i feste koje se organizuju svake godine, ovom gradu crnogorskog primorja, daju dodatnu car. Jednostavno, Kotor se ne smije propustiti.
|